Prikkelbare darmsyndroom werd lang gezien als een psychische aandoening. De symptomen zouden tussen de oren zitten. De oorzaak is echter een overgevoeligheid van de darm. Tegenwoordig is er ook aandacht voor hooggevoeligheid als persoonlijkheidskenmerk. Toch zien velen dit nog als iets dat tussen de oren zit. Aangeboren sensitiviteit wordt al in 1913 vermeldt door de Oostenrijkse psychiater Carl Jung. Vandaag de dag proberen psychologen en psychiaters dit begrip meer te definiëren en handvaten aan te reiken om hiermee om te gaan.
Een wereld vol prikkels
Een hsp wordt sterker beïnvloed door zijn omgeving. Zoals Séverine Van De Voorde aanhaalt in de podcast 'hoogsensitiviteit in een wereld vol prikkels', is hoogsensitief niet hetzelfde als overprikkeld. Hoog sensitieve personen zullen sneller overprikkeld zijn, maar de uiteindelijke oorzaak van overprikkeling is stress. Een gevolg is wel dat deze personen gevoeliger zijn voor stress en ontvankelijker zijn voor een burn-out. Ik denk dat dit vroeger minder problemen opleverde. Maar in onze huidige maatschappij die gedomineerd wordt door prikkels, kunnen hooggevoelige personen sneller uit de boot vallen. Dit heb ik zelf ook ondervonden. Uit cijfers van het Riziv blijkt dat het aantal Belgen dat arbeidsongeschikt (langer dan 1 jaar) onwille van een burn-out of depressie, met 46% is gestegen. Dit gaat dan zelfs alleen maar over de Riziv cijfers. Cijfers van statutaire ambtenaren zijn hier niet mee inbegrepen. De populatie van de hoogsensitieven heeft de hoogste score van burn-out: 57% van deze populatie zit in een burn-out of heeft een burn-out gehad.
Hooggevoelig of gevoelloos
Social Media, meer mensen op kleinere oppervlakten, meer voertuigen, meer verwachtigen op school en op het werk en minder vrije tijd overheersen onze hedendaagse maatschappij. Ongeacht wat de reden is of ongeacht hoe snel dit veroorzaakt wordt, iedereen heeft wel eens het gevoel overprikkeld te zijn. Ik zie het als een opeenstapeling van factoren of prikkels die te veel energie kosten en de draagkracht wordt overschreden. Dit kunnen kleine prikkels zijn, zoals veel lawaai, of grote prikkels, zoals stress op het werk of pijn. Ons lichaam moet al die prikkels verwerken. Als dit bij mij gebeurt, kan ik heel prikkelbaar worden (ironisch hoe het woord prikkel gebruikt wordt voor zowel oorzaak als gevolg). Dan is het alsof die prikkels die binnenkomen in mijn lijf terug naar buiten moeten. Dan vuur ik die als pijlen af, om ze als het ware uit mijn lijf te krijgen.
Het jammere hiervan, is dat het doelwit meestal iemand is die ik graag zie. Omdat ik mij daarbij helemaal mijzelf kan zijn en ook mijn prikkelbare kant durf te tonen. Hetzelfde zie ik met mijn kindjes gebeuren. Ze zijn een hele dag naar school geweest en zijn daar flink geweest. Ze hebben alle prikkels doorstaan. Maar thuis komt het er allemaal uit. Moesten er overal (en dus niet alleen thuis) wat minder prikkels aanwezig zijn en er begrip voor zou zijn dat het soms te veel kan zijn, in plaats van een schild te moeten gebruiken, zouden we misschien overal wat meer onszelf kunnen zijn.
Afbeelding: bewerkt in Canva
(bron: De wetenschap - Te Gek!? maakt van het hoofd een zaak)
(bron: 1 op 5 werknemers is burn-out nabij - Jobat.be)
(bron: 'Uit mijn hoofd', podcast met Séverine Van De Voorde # 4 Hoogsensitief in een wereld vol prikkels)
Reactie plaatsen
Reacties